Tính theo phương trình hoá học SVIP

I. Tính lượng chất trong phương trình hoá học

1. Tính lượng chất tham gia trong phản ứng

Ví dụ 1: Khi cho Fe tác dụng với dung dịch HCl thì xảy ra phản ứng hoá học sau:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

Cần dùng bao nhiêu mol Fe để thu được 1,5 mol H₂?

Hướng dẫn giải:

Theo phương trình hoá học:

1 mol Fe tham gia phản ứng sẽ thu được 1 mol H₂.

Vậy 1,5 mol Fe tham gia phản ứng sẽ thu được 1,5 mol H₂.

→ Số mol Fe cần dùng để thu được 1,5 mol H₂ là 1,5 mol.

2. Tính lượng chất sinh ra trong phản ứng

Ví dụ 2: Hoà tan hết 0,65 gam Zn trong dung dịch HCl 1 M, phản ứng xảy ra như sau:

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

Tính khối lượng muối zinc chloride (ZnCl₂) tạo thành sau phản ứng.

Hướng dẫn giải:

Số mol Zn tham gia phản ứng là $n_{Zn}=\dfrac{0,65}{65}=0,01\left(mol\right)$

Theo phương trình hoá học:

1 mol Zn tham gia phản ứng sẽ thu được 1 mol ZnCl₂.

Vậy 0,01 mol Zn tham gia phản ứng sẽ thu được 0,01 mol ZnCl₂.

Khối lượng của zinc chloride tạo thành sau phản ứng là

$m_{ZnCl_2}=n_{ZnCl_2}.M_{ZnCl_2}=0,01\times\left(65+35,5\times2\right)=1,36\left(gam\right)$

II. Hiệu suất phản ứng

1. Khái niệm hiệu suất phản ứng

- Xét phản ứng trong trường hợp tổng quát:

Chất phản ứng → Sản phẩm

- Với hiệu suất phản ứng nhỏ hơn 100%, khi đó:

+ Lượng chất phản ứng dùng trên thực tế sẽ lớn hơn lượng tính theo phương trình hoá học (lý thuyết).

+ Lượng sản phẩm thu được trên thực tế sẽ nhỏ hơn lượng tính theo phương trình hoá học.

2. Tính hiệu suất phản ứng

- Xét phản ứng trong trường hợp tổng quát:

Chất phản ứng → Sản phẩm

Theo lý thuyết, phản ứng trên thu được $m$ gam một chất sản phẩm. Nhưng thực tế thu được $m'$ gam chất đó ($m$ ≤ $m'$).

- Hiệu suất phản ứng được tính theo công thức: $H=\dfrac{m'}{m}.100\%$

- Hiệu suất phản ứng tính theo số mol: $H=\dfrac{n'}{n}.100\%$

Trong đó: $n$ là số mol chất sản phẩm tính theo lý thuyết, $n'$ là số mol chất sản phẩm thu được theo thực tế.

1. Dựa vào phương trình hoá học, khi biết lượng một chất đã phản ứng hoặc lượng chất tạo thành, tính được lượng các chất còn lại.

2. Hiệu suất phản ứng được tính theo công thức:

$H=\dfrac{m'}{m}.100\%$ hay $H=\dfrac{n'}{n}.100\%$

($m$, $n$ lần lượt là khối lượng và số mol chất sản phẩm tính theo lí thuyết, $m'$ và $n'$ lần lượt là khối lượng và số mol chất sản phẩm tính theo thực tế).