Bài học cùng chủ đề
Đọc hiểu văn bản SVIP
LÍNH ĐẢO HÁT TÌNH CA TRÊN ĐẢO
Trần Đăng Khoa
I. THỰC HÀNH ĐỌC VÀ TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc
2. Tìm hiểu chung
a. Tác giả
- Nhà thơ Trần Đăng Khoa sinh năm 1958, quê ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương.
- Thế giới thơ Trần Đăng Khoa chân thực, hồn nhiên, tinh tế, có những bài chạm đến suy tư sâu sắc.
- Tác phẩm chính: Góc sân và khoảng trời, Bên cửa sổ máy bay, Chân dung và đối thoại.
b. Tác phẩm
|
LÍNH ĐẢO HÁT TÌNH CA TRÊN ĐẢO Trần Đăng Khoa 1. Đá san hô kê lên thành sân khấu Vài tấm tôn chôn mấy cánh gà Em đừng trách bọn chúng anh tạm bợ Chẳng phông màn nào chịu nổi gió Trường Sa
Sỏi cát bay như lũ chim hoang Cứ mặc nó. Nào hỡi các chiến hữu Ta bắt đầu thôi. Mây nước đã mở màn
Người xem ngổn ngang cũng rặt lính trọc đầu Nước ngọt hiếm không lẽ dành gội tóc Lính trẻ, lính già đều trọc tếu như nhau
Là bà con xa với bụt ốc đây mà Thôi lặng yên nghe có gì đang sóng sánh Hoá ra là sư cụ hát tình ca
Nhưng lời ca toàn nhớ với thương thôi Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa Cứ ngỡ như đảo đá cất thành lời
Gương mặt em dịu dàng hàng cây cũng tươi xinh Mở mắt chung chiêng nghe lưng trời sóng vỗ Và tay mình lại nắm lấy tay mình
Tóc em ngắn hay dài có trời mà biết được Bóng dáng nào sẽ đến với chúng anh Trông bốn phía chỉ âm u mây nước
Rằng chúng ta là những con người Yêu em thủy chung hơn muối mặn Dù thư tình chưa biết gửi cho ai
Rằng tình yêu sáng trong ngực ta đây Ta đứng vững trên đảo xa sóng gió Tổ quốc Việt Nam bắt đầu ở nơi này
Bỗng bàng hoàng nhìn lại phía sau Ngoài mép biển, người đâu lên đông thế Ồ, hoá ra toàn những đá trọc đầu... 1982 (Tuyển thơ, NXB Văn học, Hà Nội, 2016) |
Bài thơ được viết năm nào?
- Thể thơ: Tự do
- Nhân vật trữ tình: Người lính đảo
- Bố cục:
|
LÍNH ĐẢO HÁT TÌNH CA TRÊN ĐẢO Trần Đăng Khoa 1. Đá san hô kê lên thành sân khấu Vài tấm tôn chôn mấy cánh gà Em đừng trách bọn chúng anh tạm bợ Chẳng phông màn nào chịu nổi gió Trường Sa
Sỏi cát bay như lũ chim hoang Cứ mặc nó. Nào hỡi các chiến hữu Ta bắt đầu thôi. Mây nước đã mở màn
Người xem ngổn ngang cũng rặt lính trọc đầu Nước ngọt hiếm không lẽ dành gội tóc Lính trẻ, lính già đều trọc tếu như nhau
Là bà con xa với bụt ốc đây mà Thôi lặng yên nghe có gì đang sóng sánh Hoá ra là sư cụ hát tình ca
Nhưng lời ca toàn nhớ với thương thôi Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa Cứ ngỡ như đảo đá cất thành lời
Gương mặt em dịu dàng hàng cây cũng tươi xinh Mở mắt chung chiêng nghe lưng trời sóng vỗ Và tay mình lại nắm lấy tay mình
Tóc em ngắn hay dài có trời mà biết được Bóng dáng nào sẽ đến với chúng anh Trông bốn phía chỉ âm u mây nước
Rằng chúng ta là những con người Yêu em thủy chung hơn muối mặn Dù thư tình chưa biết gửi cho ai
Rằng tình yêu sáng trong ngực ta đây Ta đứng vững trên đảo xa sóng gió Tổ quốc Việt Nam bắt đầu ở nơi này
Bỗng bàng hoàng nhìn lại phía sau Ngoài mép biển, người đâu lên đông thế Ồ, hoá ra toàn những đá trọc đầu... 1982 (Tuyển thơ, NXB Văn học, Hà Nội, 2016) |
Xác định nội dung từng phần của bài thơ bằng cách nối.
II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Sân khấu và chân dung đặc biệt của người lính đảo
|
LÍNH ĐẢO HÁT TÌNH CA TRÊN ĐẢO Trần Đăng Khoa 1. Đá san hô kê lên thành sân khấu Vài tấm tôn chôn mấy cánh gà Em đừng trách bọn chúng anh tạm bợ Chẳng phông màn nào chịu nổi gió Trường Sa
Sỏi cát bay như lũ chim hoang Cứ mặc nó. Nào hỡi các chiến hữu Ta bắt đầu thôi. Mây nước đã mở màn
Người xem ngổn ngang cũng rặt lính trọc đầu Nước ngọt hiếm không lẽ dành gội tóc Lính trẻ, lính già đều trọc tếu như nhau
Là bà con xa với bụt ốc đây mà Thôi lặng yên nghe có gì đang sóng sánh Hoá ra là sư cụ hát tình ca
Nhưng lời ca toàn nhớ với thương thôi Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa Cứ ngỡ như đảo đá cất thành lời
Gương mặt em dịu dàng hàng cây cũng tươi xinh Mở mắt chung chiêng nghe lưng trời sóng vỗ Và tay mình lại nắm lấy tay mình
Tóc em ngắn hay dài có trời mà biết được Bóng dáng nào sẽ đến với chúng anh Trông bốn phía chỉ âm u mây nước
Rằng chúng ta là những con người Yêu em thủy chung hơn muối mặn Dù thư tình chưa biết gửi cho ai
Rằng tình yêu sáng trong ngực ta đây Ta đứng vững trên đảo xa sóng gió Tổ quốc Việt Nam bắt đầu ở nơi này
Bỗng bàng hoàng nhìn lại phía sau Ngoài mép biển, người đâu lên đông thế Ồ, hoá ra toàn những đá trọc đầu... 1982 (Tuyển thơ, NXB Văn học, Hà Nội, 2016) |
Nối cho đúng đặc điểm của sân khấu mà những người lính đảo biểu diễn.
- Diễn viên và khán giả chính là những người lính đảo, là những anh chàng đầu trọc, lính trọc đầu, lính trẻ, lính già đều trọc tếu như nhau, những lúc đùa vui cứ gọi là sư cụ, sư cụ hát tình ca.
=> Hoàn cảnh sống của những người lính đảo: vất vả, khắc nghiệt, thiếu thốn.
- Người lính vẫn cất lên tiếng hát, cất lên khúc tình ca sóng sánh.
=> Bằng giọng điệu bông đùa, dí dỏm, hình tượng người lính hiện lên với tinh thần lạc quan, yêu đời, chủ động, ngang tàng vượt lên hoàn cảnh.
2. Tình ca người lính đảo
- Đặc điểm của lời ca, giai điệu: Giai điệu ngang tàng như gió biển, Lời ca toàn nhớ với thương.
- Hình ảnh trong bản tình ca: Có đêm trăng dắt em đi dạo, gương mặt em dịu dàng, hàng cây cũng tươi xinh.
=> Bản tình ca với giai điệu ngang tàng nhưng chất chứa những yêu thương cháy bỏng của một tình yêu hồn nhiên, trong sáng, mãnh liệt (dù chỉ là trong tưởng tượng).
b. Khổ 8, 9, 10
- Nội dung lời ca: Yêu em thủy chung hơn muối mặn; Tình yêu sáng trong ngực ta đây; Ta đứng vững giữa muôn trùng sóng gió.
- Khúc ca khẳng định sự son sắt trong tình yêu, khẳng định tư thế hiên ngang của người lính. Đó là khúc ca có sự hòa quyện giữa tình yêu đôi lứa và tình yêu đất nước.
- Phép điệp cấu trúc và đối lập gợi ra điệp khúc và cao trào trong bản tình ca của lính đảo, vì vậy mà nó mạnh mẽ, mãnh liệt. Qua đó, khắc hoạ tư thế hiên ngang, kiên cường, vững chãi và kiêu hãnh của người lính đảo, của Tổ quốc Việt Nam nơi đầu sóng.
- Bản tình ca kết thúc bất ngờ thể hiện cái nhìn đầy lạc quan, hóm hỉnh, vượt lên hoàn cảnh khắc nghiệt của người lính.
-> Bản tình của người lính có sức lan tỏa đặc biệt. Đó là khúc tình ca hùng tráng, khúc tình ca của đất nước.
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung
|
LÍNH ĐẢO HÁT TÌNH CA TRÊN ĐẢO Trần Đăng Khoa 1. Đá san hô kê lên thành sân khấu Vài tấm tôn chôn mấy cánh gà Em đừng trách bọn chúng anh tạm bợ Chẳng phông màn nào chịu nổi gió Trường Sa
Sỏi cát bay như lũ chim hoang Cứ mặc nó. Nào hỡi các chiến hữu Ta bắt đầu thôi. Mây nước đã mở màn
Người xem ngổn ngang cũng rặt lính trọc đầu Nước ngọt hiếm không lẽ dành gội tóc Lính trẻ, lính già đều trọc tếu như nhau
Là bà con xa với bụt ốc đây mà Thôi lặng yên nghe có gì đang sóng sánh Hoá ra là sư cụ hát tình ca
Nhưng lời ca toàn nhớ với thương thôi Đêm buông xuống nhìn nhau không rõ nữa Cứ ngỡ như đảo đá cất thành lời
Gương mặt em dịu dàng hàng cây cũng tươi xinh Mở mắt chung chiêng nghe lưng trời sóng vỗ Và tay mình lại nắm lấy tay mình
Tóc em ngắn hay dài có trời mà biết được Bóng dáng nào sẽ đến với chúng anh Trông bốn phía chỉ âm u mây nước
Rằng chúng ta là những con người Yêu em thủy chung hơn muối mặn Dù thư tình chưa biết gửi cho ai
Rằng tình yêu sáng trong ngực ta đây Ta đứng vững trên đảo xa sóng gió Tổ quốc Việt Nam bắt đầu ở nơi này
Bỗng bàng hoàng nhìn lại phía sau Ngoài mép biển, người đâu lên đông thế Ồ, hoá ra toàn những đá trọc đầu... 1982 (Tuyển thơ, NXB Văn học, Hà Nội, 2016) |
Hoàn thành nội dung bài thơ.
Bài thơ Lính đảo hát tình ca trên đảo của tác giả Trần Đăng Khoa thể hiện tâm hồn, khí phách của nơi quần đảo . Qua đó thấy được của dân tộc, dáng hình của .
(Kéo thả hoặc click vào để điền)
2. Nghệ thuật
- Hình ảnh thơ vừa cụ thể vừa khái quát cao, mang đậm lối tư duy và màu sắc hiện đại.
- Ngôn ngữ lắng đọng, cô đúc.
- Sử dụng sáng tạo, phong phú các biện pháp tu từ.
- Viết theo thể thơ tự do.
- Ngôn giản dị, đời thường.
- Giọng điệu khi ngang tàng cứng cỏi, khi bông đùa tếu táo, khi suy tư, sâu lắng.