Bài 7. Truyền và biến đổi chuyển động SVIP

$D_2$: đường kính của bánh bị dẫn 2.

$n_2$: tốc độ quay của bánh bị dẫn 2.

i = 1: tốc độ quay của bánh dẫn và bánh bị dẫn bằng nhau.

i > 1: bánh dẫn quay nhanh hơn bánh bị dẫn và ngược lại.

- Sử dụng trong nhiều loại máy khác nhau như máy khoan, máy khâu, máy tiện, máy kéo, ô tô,...

 2. Truyền động ăn khớp

- Là cơ cấu truyền chuyển động từ vật dẫn tới vật bị dẫn qua các cơ cấu ăn khớp.

- Có 2 loại truyền động ăn khớp:

+ Truyền động bánh răng.

+ Truyền động xích.

a. Cấu tạo

b. Nguyên lí làm việc

- Tỉ số truyền i được xác đinh bởi công thức:

i= $\dfrac{n_1}{n_2}$= $\dfrac{Z_2}{Z_1}$

- Trong đó:

$Z_1$: số răng bánh dẫn hoặc đĩa dẫn (1).

$n_1$: tốc độ quay của bánh dẫn hoặc đĩa dẫn (1).

$Z_2$: số răng bánh bị dẫn hoặc đĩa bị dẫn (1).

$n_2$: tốc độ quay của bánh bị dẫn hoặc đĩa bị dẫn (1).

c. Ứng dụng

- Sử dụng trong nhiều loại máy, thiết bị khác nhau như đồng hồ, hộp số xe máy, ô tô,...

II. MỘT SỐ CƠ CẤU BIẾN ĐỔI CHUYỂN ĐỘNG

- Là từ một chuyển động ban đầu biến đổi thành các chuyển động khác.

- Có 2 loại biến đổi chuyển động:

+ Cơ cấu tay quay con trượt.

+ Cơ cấu tay quay con lắc.

1. Cơ cấu tay quay con trượt

a. Cấu tạo

- Gồm 4 bộ phận chính:

+ Tay quay.

+ Thanh truyền.

+ Con trượt.

+ Giá đỡ.

b. Nguyên lí làm việc

- Khi tay quay (1) quay quanh trục A, đầu B của thanh truyền chuyển động tròn, làm cho con trượt (3) chuyển động tịnh tiến qua lại trên giá đỡ (4).

- Nhờ đó chuyển động tròn của tay quay được biến thành chuyển động tịnh tiến qua lại của con trượt.

c. Ứng dụng

- Dùng ở các máy khâu đạp chân, máy cưa gỗ, máy hơi nước, các máy có động cơ đốt trong,...

2. Cơ cấu tay quay thanh lắc

- Biến chuyển động quay thành chuyển động lắc và ngược lại.

a. Cấu tạo

- Gồm có 4 bộ phận chính:

+ Tay quay.

+ Thanh truyền.

+ Thanh lắc.

+ Giá đỡ.

b. Nguyên lí làm việc

- Khi tay quay AB quay đều quanh trục A thông qua thanh truyền BC, làm thanh lắc CD lắc qua lắc lại quanh trục D một góc xác định.

c. Ứng dụng 

- Ứng dụng trong nhiều loại máy như: máy dệt, máy khâu đạp chân, xe tự đẩy, ...